Een materiaal zoals baksteen heeft een welbepaalde graad van
weerstand tegen vorst, dit tijdens een bepaald aantal wisselingen tussen vorst
en dooi gedurende een bepaalde periode.
De vries kan barsten veroorzaken in bakstenen. Vries-barsten
worden veroorzaakt door de expansie van het, in de poriën aanwezig, water die door
de baksteen zijn opgenomen door regen of gesmolten sneeuwvlokken. Als het
vriest zet vast zittend water, die in de minikanaaltjes zijn opgezogen, uit. Zo
oefent ijs een inwendige druk uit op de baksteen die hem doet barsten.
De bepaling (gebaseerd op genormaliseerde proefmethoden) van
de vorstbestendigheid van bakstenen kunt u terugvinden in de Belgische normen
NBN B23-003.
Men deelt de vorstbestandheid in 3 categorieën op:
Niet vorstbestand
Een baksteen die niet vorstbestendig is mag niet gebruikt
worden voor buitenmetselwerk die zichtbaar is.
Gewoon vorstbestand
De baksteen mag overal gebruikt worden. Tenzij het vereist
of voorgeschreven is om 'zeer vorstbestendige' bakstenen te gebruiken.
Zeer vorstbestand
Deze bakstenen mogen bijna altijd gebruikt worden, maar ze
zijn uiterst geschikt voor onderstaande toepassingen:
- geverfde buitenbladen
- grondkeermuren
- horizontale vlakken
- onbeschermde volle muren die zeer blootgesteld zijn
- het buitenblad van niet-verluchte spouwmuren
Ook bij 'zeer vorstbestendige' bakstenen moeten de opgelegde
regels nageleefd worden. Dit in verband met het draineren van horizontale
vlakken. De muren zelf mogen aan de buitenkant niet dampdicht geschilderd
worden.
Bijkomende proeven om de vorstbestendigheid van bakstenen te
testen
Hierbij beschrijven we 2 nieuwere normen:
De rechtstreekse proef (NBN B 27-009)
Deze proef wordt soms wel eens de zandkistproef genoemd. Bij
deze proef wordt de steen onderworpen aan een reeks vorst en dooi cyclussen.
De onrechtstreekse proef (NBN B 27-010)
In deze proef wordt nagegaan met welke snelheid de baksteen zich
verzadigt door capillair water. Hierbij is vooral de tijd van belang die nodig
is opdat alle poriën van de baksteen volledig verzadigt zijn met water. Een
steen die zeer snel water opzuigt heeft meer kans op barsten en beschadigingen
door de vorst dan een steen die heel langzaam water opneemt. Hoe trager een
baksteen water opneemt hoe vorstbestendiger deze baksteen is.
.JPG "Baksteengevel HOWEST school in Brugge")
.JPG "Rustieke bakstenen in halfsteensverband")
.JPG)
