Vorstbestendigheid van bakstenen

Een materiaal zoals baksteen heeft een welbepaalde graad van weerstand tegen vorst, dit tijdens een bepaald aantal wisselingen tussen vorst en dooi gedurende een bepaalde periode.

De vries kan barsten veroorzaken in bakstenen. Vries-barsten worden veroorzaakt door de expansie van het, in de poriën aanwezig, water die door de baksteen zijn opgenomen door regen of gesmolten sneeuwvlokken. Als het vriest zet vast zittend water, die in de minikanaaltjes zijn opgezogen, uit. Zo oefent ijs een inwendige druk uit op de baksteen die hem doet barsten.

De bepaling (gebaseerd op genormaliseerde proefmethoden) van de vorstbestendigheid van bakstenen kunt u terugvinden in de Belgische normen NBN B23-003.

Men deelt de vorstbestandheid in 3 categorieën op:

Niet vorstbestand

Een baksteen die niet vorstbestendig is mag niet gebruikt worden voor buitenmetselwerk die zichtbaar is.

Gewoon vorstbestand

De baksteen mag overal gebruikt worden. Tenzij het vereist of voorgeschreven is om 'zeer vorstbestendige' bakstenen te gebruiken.

Zeer vorstbestand

Deze bakstenen mogen bijna altijd gebruikt worden, maar ze zijn uiterst geschikt voor onderstaande toepassingen:

- geverfde buitenbladen

- grondkeermuren

- horizontale vlakken

- onbeschermde volle muren die zeer blootgesteld zijn

- het buitenblad van niet-verluchte spouwmuren

Ook bij 'zeer vorstbestendige' bakstenen moeten de opgelegde regels nageleefd worden. Dit in verband met het draineren van horizontale vlakken. De muren zelf mogen aan de buitenkant niet dampdicht geschilderd worden.

Bijkomende proeven om de vorstbestendigheid van bakstenen te testen

Hierbij beschrijven we 2 nieuwere normen:

De rechtstreekse proef (NBN B 27-009)

Deze proef wordt soms wel eens de zandkistproef genoemd. Bij deze proef wordt de steen onderworpen aan een reeks vorst en dooi cyclussen.

De onrechtstreekse proef (NBN B 27-010)

In deze proef wordt nagegaan met welke snelheid de baksteen zich verzadigt door capillair water. Hierbij is vooral de tijd van belang die nodig is opdat alle poriën van de baksteen volledig verzadigt zijn met water. Een steen die zeer snel water opzuigt heeft meer kans op barsten en beschadigingen door de vorst dan een steen die heel langzaam water opneemt. Hoe trager een baksteen water opneemt hoe vorstbestendiger deze baksteen is.