Opus reticulatum, Romeins metselverband

Romeinse bouwkunst in Trier

Opus reticulatum was een Romeinse bouwwijze die veel overeenkomsten vertoonde met het Opus incertum. Hierin verschilt Opus recticulatum met Opus incertum dat de wanden niet werden gemetseld in breuksteenverband door het verwerken van kleine onregelmatig gevormde steenstukken maar van grote vrij regelmatig gehakte steenstukken. Het verband tussen gemetselde muren werd verkregen door regelmatig een ankersteun van muur naar muur te laten lopen. De spouw die ontstond tussen de twee muren werd daarna opgevuld met stampbeton.

Typisch Romeins metselwerk met
rode 'speklagen' komende van
de opgegraven ruïnes in Bavay

De Romeinen gebruikten, tijdens het metselen, vermalen vulkanische gesteenten die de eigenschappen bezitten van het moderne cement dat een chemische reactie vormen in aanraking met water. Het vulkanisch gesteente werd gemengd met kalk en zeewater (dat laatste is het geheime ingrediënt). Het zeewater zorgde ervoor dat er een stevige massa ontstond die aan elkaar bleef kleven. Zo ontstond het Romeinse 'Beton'. Deze mengeling werd uiteraard ook gebruikt om mortels mee te vervaardigen zodat men gemakkelijk stenen kon metselen. Met deze techniek konden de Romeinen ook hoger en steviger gaan bouwen. En het moet gezegd worden: de Romeinse mortels en betonnen constructies hebben in vele gevallen de tand des tijds overwonnen. Dit kun je niet zeggen van veel moderne gebouwen waar gewone portlandcement in verwerkt werd.